Sự tích cây cà phê trên vùng đất đỏ Bazan Tây Nguyên .

Ngày xưa, ở một vùng đất nọ, nơi của những con sông và dòng thác gặp nhau. Có một buôn làng nhỏ sinh sống. Họ sống yên bình bên những nương ngô, nương sắn xanh mướt núi rừng.

Đêm đêm bên bếp lửa nhà Rông; trẻ con được nghe già làng kể cho nghe chuyện về những người con dũng cảm của buôn làng; đã diệt trừ thú dữ đem lại cuộc sống ấm no cho mọi người.

Khi mùa xuân đến những cánh hoa rừng bùng nở khắp nơi nơi; báo hiệu mùa gieo hạt.
Một ngày mới, khi trời đất còn mờ hơi sương.

Từ phía nhà Rông, già làng đánh cồng gọi mọi người tới. Già làng cất tiếng:

Ngày hôm nay buôn làng ta đón một tin vui: một đứa trẻ vừa mới được sinh ra, một cậu con trai.

Đã là con trai của buôn làng này phải có sức mạnh của con hùm, con gấu, cái dẻo dai của con rắn, con trăn; đôi chân chạy xa như con hươu con nai, phải thế mới xứng đáng là đứa con của buôn làng.

Dân làng vui mừng đón thành viên mới

Sau khi già làng cất tiếng mời thần sông, thần núi về nhận mặt và che chở cho cậu bé. Mọi người lần lượt tới xoa đầu và chúc cậu bé những lời chúc tốt lành.

Trong vòng tay của người mẹ

, cậu bé quẫy đạp rất hăng. Nhìn cậu bé cứng cáp khỏe mạnh làn da nâu bóng, miệng rộng, đôi mắt sáng như sao. Nó là con của buôn làng này rồi, chẳng mấy chốc nó sẽ như cái lời già làng đã nói thôi.

Cậu bé lớn lên khỏe mạnh như mọi đứa trẻ của buôn làng, lên ba tuổi cậu phải mồ côi cả cha lẫn mẹ.

Được mọi người trong buôn làng giúp đỡ chăm sóc, cậu lớn lên trong tình thương của mọi người. Cậu rất yêu quý buôn làng của mình.

Thời gian thấm thoát trôi đi, chẳng bao lâu cậu đã trở thành một chàng trai khỏe mạnh, và có giọng hát rất hay.

Người ta gọi chàng là con chim sơn ca của núi rừng. Khi cậu cất lên tiếng hát thì con chim thôi không hót nữa. Đàn cá dưới khe cũng ngừng bơi, hươu nai mãi nghe quên cả đi tìm nước uống.

Tiếng hát bay về làm mọi người trong buôn quên hết mệt mỏi sau một ngày lên nương vất vả.

Một ngày kia một con chim lạ không biết từ đâu bay tới. Đôi cánh của nó dang rộng che khuất cả bầu trời, nó bay tới đâu cây rừng nghiêng ngả tới đó. Những chiếc bẫy lớn được giăng ra. Hôm sau chim dữ lại theo đường cũ mò đến. Khi nó sà xuống giữa buôn làng, bàn chân nó lập tức mắc vào chiếc bẫy lớn đã giăng sẵn. Những mũi tên, ngọn lao từ mọi hướng vun vút lao tới, những thân cây to ầm ầm quật xuống người nó. Bị thương chim dữ lồng lộn tức giận phá nát các ngôi nhà.

Trước kẻ thù to lớn và hung dữ những chàng trai vẫn chiến đấu ngoan cường, nhưng vũ khí của họ không hạ được chim dữ.

Vì chim dữ mà mọi người phải bỏ buôn làng đi tìm vùng đất mới

Thấy cuộc sống yên bình không còn nữa, già làng phải dẫn mọi người đi tìm miền đất mới. Bỏ lại sau lưng mảnh đất đã gắn bó với họ bao đời. Bước vào hành trình hiểm nguy đầy gian khổ, bao hiểm nguy chờ đợi họ phía trước.

Thấy buôn làng thân yêu chịu bao khổ đau do chim dữ gây ra chàng trai quyết ra đi diệt trừ chim dữ để cứu buôn làng.

Trước ý chí của chàng, già làng ngồi trầm ngâm một lúc rồi nói:

-Ta biết ý chí của con nhưng kẻ thù của con to lớn hơn con gấp ngàn lần, nó rất hung dữ. Bao nhiêu người đã phải bỏ mình vì không có thứ gì để chống lại nó.

–Ta nghe người xưa truyền lại rằng trên đỉnh núi cao nhất và xa nhất kia. Nơi đó quanh năm mây trắng bao phủ có một thứ sắt rất thiêng. Những hôm nào trời sáng trời mới thấy ánh của nó lấp lánh. Chỉ thứ sắt đó làm gươm thì mới chống lại được kẻ thù; nhưng đường đi tới đó có rất nhiều nguy hiểm không phải ai cúng đến được, ý con thế nào?

Chàng trai đáp.

-Thưa già, ý con đã quyết dù có khó khăn đến mấy con cũng không ngại.

Thế rồi chàng trai ra đi theo hướng tay già làng chỉ, vượt qua những con sông cuồn cuộn; những dòng thác hung dữ, bàn chân chàng đi miết về phía mặt trời lặn.

Rừng già dày đặc, gai nhọn xuyên qua da thịt, dây rừng níu bước chân chàng. Những loài thú dữ theo dấu hơi tìm tới; nhưng nhờ sự mưu trí tất cả không ngăn được bước chân chàng.

Rồi một ngày bước chân chàng cũng bước lên đỉnh ngọn núi cao nhất. Trước mắt chàng sắt thiêng hiện ra rực rỡ dưới ánh mặt trời. Mọi đau đớn về thể xác dường như tan biến. Cầm sắt thiêng trên tay trong người chàng như có một luồng sức mạnh chảy qua, quãng đường về như ngắn lại.

Cả buôn làng mừng vui đón chàng trai trở về, già làng nói trước mọi người.

Buôn làng hãy xem đứa con thân yêu của chúng ta đã mang được sắt thiêng trở về. Không loài thú nào có thể hại được nó. Đó là nhờ thần sông, thần núi thương tình che chở cho nó mang được sắt thiêng này về. Tất cả hãy đốt đống lửa kia to nữa lên để rèn gươm.

Thế rồi mọi người cùng dồn sức vào để rèn gươm.

Họ làm việc ngày đêm không nghỉ, trong lòng mỗi người phấn khởi như đã diệt trừ được chim dữ. Ngày gươm thần làm xong, sau khi cầu thần sông, thần núi che chở cho chàng trai. Già làng thay mặt buôn làng trao thanh gươm cho chàng trai. Trong tay chàng thanh gươm bỗng tỏa ánh sáng rực rỡ. Cầm thanh gươm vung lên, trong người chàng sục sôi ý chí tiêu diệt kẻ thù.

Buôn làng góp những hạt gạo cuối cùng, làm một nắm cơm thật to cho chàng trai mang theo.

Qua bao ngày lặn lội theo hướng những cây rừng ngã đổ; cuối cũng chàng trai cũng tới được nơi chim dữ ẩn náu.

Cuộc chiến giữa chàng trai và chim dữ diễn ra hết sức quyết liệt. Bầu trời tối sầm lại, cả một vùng đất rộng lớn tan hoang. Những con sông dòng thác sục sôi reo hò tiếp thêm sức mạnh cho chàng trai.

Đã bảy ngày bảy đêm cuộc chiến giữa người và chim dữ chưa phân thắng bại, hai bên dần kiệt sức.

Trên người chim dữ lúc này chỉ còn lại duy nhất một chiếc móng làm vũ khí. Khắp thân thể chàng trai cũng đầy những vết thương.

Sang đến ngày thứ tám một ý nghĩ chợt lóe lên trong đầu chàng.

Trong một lần chim dữ lao vào, chàng trai đã dùng hết sức mình phóng lưỡi gươm về phía chim dữ. Lưỡi gươm xé gió lao trúng ngực chim dữ, đó cũng là lúc chiếc móng sắc nhọn của chim dữ cùng thân nó đổ ập vào người chàng trai.

Máu của chàng trai hòa lẫn máu của chim dữ chảy xuống đỏ cả dòng sông.

Dòng sông sục sôi trào nước lên đỏ khắp cả một vùng rộng lớn. Khi buôn làng tới nơi không thấy chàng trai và thanh gươm đâu; chỉ thấy xác chim dữ gục chết bên dòng sông đỏ ngầu cuồn cuộn.

Đứng trước xác chim dữ già làng nói với mọi người.

Hỡi buôn làng, đứa con thân yêu của buôn làng ta đã không còn nữa. Nó đã hóa thân vào cỏ cây sông suối núi rừng này để đem đến cuộc sống bình yên cho chúng ta.

Buôn làng ta tự hào vì có người con dũng cảm, nó sẽ sống mãi trong lòng chúng ta, luôn bên cạnh chúng ta.

Mỗi khi buôn làng gặp hiểm nguy nó sẽ luôn che chở cho chúng ta.
Từ đó buôn làng được sống một cuộc sống yên bình

, một cuộc sống trên miền đất mới nơi chim dữ bị tiêu diệt.

Nơi chàng trai và chim dữ ngã xuống mọc lên một cây lạ. Cây đó lớn nhanh như thổi; chẳng mấy chốc đã tỏa bóng xum xuê, hoa của nó nở trắng muốt cùng những chùm quả trĩu cành. Hạt của nó khi ăn vào mọi người thấy như có một sức mạnh chảy qua.

Trong nhà Rông, trẻ em được già làng kể chuyện cho nghe Miền đất đó chính là miền đất Tây Nguyên ngày nay. Còn cây lạ đó chính là cây cà phê, loài cây có sức sống mãnh liệt trên vùng đất đỏ bazan này.

Chính tại miền đất này đêm đêm trong ngôi nhà Rông. Những đứa trẻ của buôn làng vẫn được người già kể cho nghe về tấm gương của chàng trai. Và những người con anh dũng của buôn làng bên dãy Trường Sơn hùng vĩ.

Nguồn : sưu tầm